Sink

Sink insan orqanizmi üçün zəruri iz elementlərindən biridir.Sink bədənə qida ilə birlikdə daxil olur; Əsas mənbəyi heyvan zülalıdır (ət, balıq, yumurta, pendir, süd), həmçinin göbələk, qoz-fındıq, lobya , taxıl  bitkilər, lakin axrıncılarda  fitik turşusu olduğu üçün sink sorulması  əhəmiyyətli dərəcədə azalır. Sink sorulması əsasən nazik bağırsaqda, metalotioninlərin köməyi ilə baş verir.Qeyd etmək lazımdır ki, ana südündə aşağı molekulyar çəki, sink bağlayan ligand var və bu da uşağın orqanizmi tərəfindən sink sorulmasın  artırır. Ayrıca sinkin bağırsağda sorulması qida tərkibində A vitamini, amin turşularının (lizin, sistein, qlisin) köməilə  artırılır , amma kalsium, dəmir və mis onu azaldır. Sink bədəndən əsasən nəcislə (% 90), həmçinin sidik və tərlə xaric olur. Qeyd etmək lazımdır ki, sink həddindən artıq tədarük edildikdə bədəndə yığılmır. Sinkın catışmzlığı kəskin, xroniki və subakut formaları olur. Kəskin forma nadir hallarda baş verir, balanssız parenteral qidalanma ilə; xroniki forma, adi pəhrizində sink olan qidalar az olan insanlar üçün tipikdir (məsələn, həqiqi vegetarianlar). Klinik olaraq sinkın çatişması: böyümə və cinsi inkişafın ləngiməsi; dərinin və əlavələrinin zədələnməsi; skelet sistemindəki dəyişikliklər; mədə-bağırsaq xəstəlikləri; dad, qoxu, iştahsızlıq; zehni xəstəliklər;qaranlıq uyğunlaşmanın pozulması. 

Bildiyiniz kimi, sink ən böyük xüsusiyyəti - immunitet sisteminə təsir .Bədənə bir iz elementinin qəbulu ilə onun infeksiya əleyhinə qorunma səviyyəsi arasındakı qarşılıqlı əlaqə aşağıdakı kimi təsvir olunur: 

- sink çatışmazlığı qeyri-spesifik və spesifik immunitetin fəaliyyətinin azalmasına səbəb olur ;  - immunitet sistemindəki pozğunluq dərəcəsi yoluxucu xəstəliklərdə xəstələnmə və ölüm riskini artırmaq üçün kifayət ola bilər; 

İnsan orqanizmində sink qəbulunun az olması  immunitet sistemindəki dəyişikliklərə qətirir. Sink uşağın bədəninin böyüməsi və inkişafı, immunitet sisteminin işləməsi, antioksidan qorunması, sistemlərin bütün orqanlarının fəaliyyəti üçün vacibdir. Uşaqlarda sink çatışmazlığı böyümənin və inkişafın ləngiməsinə gətirib çıxarır, müxtəlif infeksiyalarla xəstələnmə riskini artırır. 

ÜST və UNİCEF-in (2004) tövsiyələrinə görə, sink preparatları ishal xəstəliklərinin müalicə protokollarına daxil edilməlidir. . Araşdırmalara görə, sink əlavəinin 5 yaşa qədər uşaqlarda ishal ölümünü% 23 azaldıb.