"Hər günə bir ulduz" metodu nədir?

Uşağınızı mükafatlandırmaq üçün müxtəlif metodlarlardan istifadə edə bilərsiniz. Ancaq sözügedən metodların bir rüşvət xüsusiyyətinə malik olmaması və uşağınıza zərərli vərdişlər qazandırmaması məsələsində diqqətli olmalısınız.

"Hər günə bir ulduz metodu" uşağınızın hərəkət və davranışlarını nəzarət altında saxlamaq, ona müsbət davranışlar qazandırmaq məqsədilə tətbiq edilən bir mükafatlandırma metodudur.

"Hər günə bir ulduz" metodu necə tətbiq edilir?

• Uşağınızın yiyələnəcəyi müsbət davranışlar bütövlükdə təsdiq edilərək uşağa bildirilir və lazım olsa bir siyahı tutularaq münasib bir yerə asılır.

Siyahı ilə bağlı nümunə

Qarşılığında ulduz verilə bilən müsbət davranışlar:

1. Ana-ata, qardaş-bacı və digər şəxslərə qarşı xoş hərəkətlər nümayiş etdirilməsi;
2.  Yeməyini vaxtında və nizamlı yeməsi;
3.  Yatağını və otağını səliqə-sahmana salması;
4.  Təmizlik qaydalarına riayət etməsi. (Yeməkdən əv vəl və sonra əllərini yumaq, dişlərini fırçalamaq, üstünü çirkləndirməmək... kimi);
5.  Verilən tapşırıqları yerinə yetirməsi;
6.  Dərslərini vaxtında oxuması;
7.  Vaxtında yatıb durması;
8.  Süfrənin yığışdırılmasına kömək etməsi;
9. Davranış qaydalarına riayət etməsi;
10.  Birini sevindirərək yaxşılıq etməsi;

• Qaydalara tabe olmadığı, məqsədəuyğun hərəkətlər etmədiyi təqdirdə uşağa "ulduzlarının düşəcəyi" xatırladılmalı, istənməyən mənfi davranışların hər biri müəyyən edilərək uşağa bildirilməli və lazım gələrsə bir siyahı hazırlayaraq münasib yerə asılmalıdır.

Siyahı nümunəsi

Müqabilində ulduzun düşdüyü mənfi davranışlar:

1. Ana-ata, bacı-qardaş və digər şəxslərə qarşı kobudluq və hörmətsizlik etmək;
2.  Başqalarına əziyyət (çimdikləmək, cırmaqlamaq, şillə vurmaq, təpik vurmaq, yumruq vurmaq, dişləmək, saçını didmək) vermək;
3.  Ətrafı dağıdıb yığışdırmamaq;
4.  Yeməyini vaxtında və nizamlı yeməmək;
5.  Təmizlik qaydalarına riayət etməmək;
6.  Verilən tapşırıqları yerinə yetirməmək;
7.  Sözünün üstündə durmamaq, yalan danışmaq;
8. Dərslərini vaxtında etməmək;
9.  Oyuncaqları qırmaq;
10. Oyuncaqlarını tullamaq, yerə çırpmaq;
11.  Bölüşə bilməsi mümkün olan oyuncaqları bacı-qar daşı və dostları ilə bölüşməmək;
12.  Oyunda cığallıq etmək.
13.  Başqasının oyununa mane olmaq;
14. Mızmızı olmaq;
15.  Pis sözlər demək, söymək;
16.  Ana-atanı saymamaq, onlara lağ etmək;
17. Davranış qaydalarına riayət etməmək;
18. Ulduz cədvəlinə zərər vermək...

Qeyd: Bəzi mənfi hərəkətlərdə "ulduz düşməsi" ilə yanaşı, bəzi cəzalar da tətbiq etməyiniz lazım gələ bilər. Bu kimi hallarda uşağınızla danışın və gecikdirmədən cəzanı verin, düzəlmə müşahidəsi zamanı cəzanı ləğv edin Hər günə bir ulduz metodunda mükafatlarınızı həftəlik, aylıq və illik olaraq müəyyən edin.

Nümunə:

Qeyd: Yuxarıdakı sxem bir nümunə kimi qeyd edilmişdr. Uşağınıza neçə ulduz müqabilində hansı mükafatı verəcəyinizi imkanınız və uşağınızın ehtiyaclarına görə müəyyən edə bilərsiniz. Bundan əlavə, mükafatlandırmanı yalnız aylıq, yalnız illik və ya aylıq və illik də edə biərsiniz.

Hər günə bir ulduz sxeminə dair nümunə:

• Münasib bir ulduz sxemi təşkil edərk uşağınızın izləməsi üçün görünən bir yerə asa bilərsiniz.
• Hər günə bir ulduz metodunu xüsusilə ibtidai sinifdə olan uşaqlarınız üçün rahatlıqla tətbiq edə bilər və onların əylənərək bəzi yaxşı vərdişləri qazanmasını təmin edə bilərsiniz.